Wet tot implementatie van de Europese Mobiliteitsrichtlijn werd gepubliceerd: nieuwe regelgeving met betrekking tot (grensoverschrijdende) fusies, splitsingen en omzettingen

Op 6 juni 2023 werd de wet tot omzetting van de Richtlijn (EU) 2019/2121 gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. De wettekst is hier raadpleegbaar.

Deze wet houdt een gedeeltelijke omzetting in van de Richtlijn (EU) 2019/2121 van 27 november 2019 tot wijziging van Richtlijn (EU) 2017/1132 met betrekking tot grensoverschrijdende omzettingen, fusies en splitsingen (of nog: ‘de Mobiliteitsrichtlijn’) en impliceert voornamelijk wijzigingen in de regels voor grensoverschrijdende fusies, splitsingen en omzettingen van vennootschappen die zijn opgenomen in boek 12 en boek 14 van het Wetboek van vennootschappen en verenigingen (het ‘WVV’). Naast het WVV, wijzigt de wet ook bepalingen van het Wetboek IPR en het Gerechtelijk Wetboek.

Inwerkingtreding

Deze nieuwe wet (met uitzondering van enkele artikelen) treedt in werking op de tiende dag na publicatie, zijnde op 16 juni 2023. Dit betekent dat (grensoverschrijdende) fusies, splitsingen en omzettingen waarvan het voorstel vanaf dat ogenblik wordt neergelegd op de griffie van de bevoegde ondernemingsrechtbank, volgens de nieuwe regels dienen te verlopen. Lopende procedures worden niet geïmpacteerd door de nieuwe wet.

Dit is een goede zaak, want door de (omzetting van de) Mobiliteitsrichtlijn wordt een grotere overeenstemming gecreëerd tussen de wettelijke stelsels van de verschillende EU-lidstaten, hetgeen de vrijheid van vestiging binnen de Europese Unie bevordert. Ook worden een aantal nieuwe herstructureringsmethoden ingevoerd die voorheen niet wettelijk werden erkend in België en die eveneens relevant zijn voor nationale fusies en splitsingen.

Drie nieuwe herstructureringsmethoden

De drie nieuwe herstructureringsmethoden zijn als volgt:

1. De disproportionele partiële splitsing (art. 12:8, 1° WVV), zijnde de rechtshandeling waarbij een deel van het vermogen van een vennootschap, zowel de rechten als de verplichtingen, zonder ontbinding op één of meer bestaande vennootschappen of door haar opgerichte vennootschappen overgaat tegen uitreiking aan de vennoten of aandeelhouders van de overdragende vennootschap, van aandelen […] in de gesplitste vennootschap of in zowel de verkrijgende vennootschap of vennootschappen als de gesplitste vennootschap, eventueel met een opleg in geld. Deze methode kan worden toegepast voor zowel nationale als grensoverschrijdende verrichtingen.
2. De vereenvoudigde zusterfusie (art. 12:7, 2° WVV), zijnde de rechtshandeling waarbij het gehele vermogen van één of meer vennootschappen, zowel de rechten als de verplichtingen, als gevolg van ontbinding zonder vereffening op een andere vennootschap overgaat zonder uitgifte van aandelen in de verkrijgende vennootschap wanneer al hun aandelen en andere stemrechtverlenende effecten rechtstreeks of onrechtstreeks in handen zijn van één persoon of wanneer de vennoten of aandeelhouders in de fuserende vennootschappen hun effecten en aandelen in alle fuserende vennootschappen in dezelfde verhouding aanhouden. In tegenstelling tot de vereenvoudigde (geruisloze) fusie die we reeds kennen, is dit een fusie tussen twee zustervennootschappen in plaats van tussen een moeder- en een dochtervennootschap. Deze methode kan worden toegepast voor zowel nationale als grensoverschrijdende verrichtingen.
3. De grensoverschrijdende splitsing door scheiding (art. 12:8, 3° WVV), zijnde de grensoverschrijdende rechtshandeling waarbij een deel van het vermogen van een vennootschap zonder ontbinding overgaat op één of meer verkrijgende of nieuwe door haar opgerichte vennootschappen tegen uitreiking aan de gesplitste vennootschap van aandelen in de verkrijgende of nieuwe vennootschappen. Ingevolge deze verrichting komen de nieuw uit te geven aandelen dus toe aan de overdragende vennootschap zelf (en niet aan de aandeelhouders ervan, zoals dat wel het geval is bij een partiële splitsing). Merk tevens op dat hier sprake is van continuïteit, ongeacht of het deel van het vermogen dat overgaat een bedrijfstak vormt. Deze methode kan enkel worden toegepast voor grensoverschrijdende verrichtingen.

Daarnaast brengt de nieuwe wet nog een aantal andere belangrijke wijzigingen met zich mee.

Nationale omzettingen en grensoverschrijdende verrichtingen

Voor nationale omzettingen wordt de vereiste meerderheid binnen de algemene vergadering bijvoorbeeld versoepeld van een 4/5 naar 3/4 meerderheid, teneinde dit af te stemmen op de procedure voor grensoverschrijdende omzettingen. Ook het principe van de carensvergadering wordt ingevoegd in de nationale omzettingsprocedure.

Bij grensoverschrijdende verrichtingen wordt onder meer voorzien in een nieuw (bijkomend) regime voor bescherming van schuldeisers, waarbij een wachtperiode wordt voorgeschreven van drie maanden vanaf de bekendmaking van het voorstel van de verrichting in de bijlagen bij het Belgisch Staatsblad alvorens een besluit kan worden genomen over de verrichting. Tijdens deze wachtperiode kunnen schuldeisers die geen genoegen nemen met de in het voorstel geboden waarborgen hun verzet aantonen door een schriftelijk verzoek aan de vennootschap en aan de notaris te richten en zo een bijkomende zekerheid of andere waarborg eisen. Deze wachtperiode brengt een substantiële verlenging van de duurtijd van de procedure met zich mee.

Verder krijgen minderheidsaandeelhouders van deelnemende vennootschappen bij grensoverschrijdende verrichtingen een uittrederecht, waarbij de uittreding recht geeft op de terugbetaling van hun effecten aan een waarde die gelijk is aan de waarde van die effecten zoals vermeld in het voorstel betreffende de verrichting.

Ten slotte wordt ook nog voorzien in een verhoogde controle door de notaris in het kader van misbruik of fraude.

Een geïnformeerd man is er twee waard

Vennootschappen die een (grensoverschrijdende) fusie, splitsing of omzetting beogen, dienen zich op voorhand aldus goed te informeren omtrent de nieuwe regelgeving en de daaruit voortvloeiende verplichtingen en mogelijkheden. Uiteraard staan we u daar binnen Cazimir met alle plezier in bij!