In het vorige artikel in deze procedurereeks kwam het bericht van wijziging van aangifte aan bod. In dit artikel bespreken we de aanslag van ambtswege.
De fiscus mag de procedure van de aanslag van ambtswege uitsluitend toepassen in een limitatief aantal gevallen, met name wanneer de belastingplichtige heeft nagelaten:
De bewijslast van deze nalatigheid ligt bij de fiscus. Wanneer de fiscus een aanslag van ambtswege buiten deze wettelijke gevallen vestigt, maakt dit een substantiële inbreuk uit met de nietigheid van de aanslag tot gevolg (zie recent Cass. 11 juni 2020, F.19.0036.N).
Het belangrijkste verschil met het bericht van wijziging van aangifte is de omkering van de bewijslast.
In de inkomstenbelasting geldt het principe dat de aangifte van de belastingplichtige wordt vermoed juist te zijn tot bewijs van het tegendeel (art. 339 WIB). Bij een aanslag van ambtswege geldt dit vermoeden niet. De fiscus kan de belastbare grondslag vaststellen op basis van de gegevens in haar bezit en het is vervolgens aan de belastingplichtige om het bewijs te leveren van de correcte gegevens en inkomsten.
In de praktijk tracht de belastingplichtige vaak aan te tonen dat de fiscus de belastbare grondslag willekeurig heeft vastgesteld. De fiscus zal immers steunen op de gegevens waarover hij beschikt op het tijdstip van de aanslag én uit deze gegevens een verantwoorde gevolgtrekking maken. De vraag naar de willekeurigheid van een aanslag is bijzonder feitelijk en is dan ook een bron van veel rechtspraak.
Een klassiek voorbeeld van een willekeurige aanslag is wanneer de fiscus zich heeft gebaseerd op de btw-aangiften om de belastbare grondslag vast te stellen zonder rekening te houden met de kosten waarvan hij kennis heeft, zoals loonkosten op basis van fiches.
Deze is zeer gelijkaardig aan de procedure van het bericht van wijziging van aangifte. Daarom wordt naar het vorige artikel verwezen. Alle voorwaarden en bijzonderheden zijn hier mutatis mutandis van toepassing.
Eén belangrijk element wordt echter toegevoegd: de kennisgeving van aanslag van ambtswege moet vermelden waarom de procedure van de aanslag van ambtswege wordt toegepast.
Wanneer is de fiscus verplicht om een bericht van wijziging van aangifte te sturen? Zodra een belastingplichtige een aangifte heeft ingediend die voldoet aan de vorm- en termijnvereisten van de wet en de fiscale administratie deze wenst te wijzigen, is een bericht van wijziging van aangifte vereist…
In de twee vorige artikelen kwamen het bericht van wijziging van aangifte en de kennisgeving van aanslag van ambtswege aan bod. Voordat de fiscus een aanslag mag vestigen, heeft de belastingplichtige het recht om te antwoorden op het bericht van wijziging van aangifte of de kennisgeving van aanslag…
Nadat een aanslag gevestigd is waarmee men niet akkoord is, vormt het bezwaarschrift het meest geëigende middel om zich hiertegen te verzetten. Meestal zal een dergelijke aanslag gevestigd zijn geweest na een wijzigingsprocedure via een bericht van wijziging van aangifte of een kennisgeving van …
Het bezwaarschrift is ingediend. Hoe verloopt het nu verder? Wat wordt onderzocht en wat zijn de rechten van de belastingplichtige? Het onderzoek van het bezwaarschrift door de bezwaarambtenaar Tijdens zijn onderzoek beschikt de bezwaarambtenaar over alle onderzoeksbevoegdheden waarover een…
De termijn waarbinnen de fiscus een beslissing moet nemen In beginsel is de fiscus niet gebonden aan enige termijn om een directoriale beslissing te nemen over het bezwaarschrift. De belastingplichtige heeft wel het recht om ten vroegste 6 maanden vanaf de ontvangst door de fiscus van het…