Ouders wensen vaak zekerheid te bekomen over wie er voor hun minderjarige kinderen zal zorgen, indien zij beiden zouden overlijden op een moment dat de kinderen nog minderjarig zijn. Zolang één ouder in leven is, zal deze in principe het ouderlijk gezag uitoefenen. Deze zekerheid kunnen zij verkrijgen door tijdens hun leven reeds een persoon aan te duiden die in dat geval kan optreden als voogd over de kinderen.
Ouders wensen vaak zekerheid te bekomen over wie er voor hun minderjarige kinderen zal zorgen, indien zij beiden zouden overlijden op een moment dat de kinderen nog minderjarig zijn. Zolang één ouder in leven is, zal deze in principe het ouderlijk gezag uitoefenen. Deze zekerheid kunnen zij verkrijgen door tijdens hun leven reeds een persoon aan te duiden die in dat geval kan optreden als voogd over de kinderen.
De ouders kunnen dit, al dan niet gezamenlijk, doen door het afleggen van een verklaring voor de vrederechter van hun woonplaats of voor een notaris van hun keuze. Daarnaast kunnen zij ook een voogd aanwijzen in hun testament. Dit laatste moet echter wel voor iedere ouder in een afzonderlijk testament worden vastgelegd. De testamentvorm (eigenhandig, authentiek of internationaal) is daarbij irrelevant. Wenst u als ouder echter zeker te zijn dat uw keuze van voogd wordt gevolgd, dan wordt een aanduiding in een authentiek of internationaal testament wel aanbevolen. Deze testamenten worden immers ingeschreven in het Centraal Register der Testamenten (CRT), dat door iedere notaris wordt geraadpleegd bij een vereffening-verdeling van een nalatenschap.
Inzake de keuze van de voogd zijn de ouders in principe vrij. Meestal wordt er gekozen voor een dicht familielid, een partner of een stiefouder. Er wordt normaal slechts één voogd aangeduid die de zorg over de persoon van de minderjarige(n) voor zijn rekening neemt én diens goederen beheert. Indien men echter geconfronteerd wordt met grote en ingewikkeld gestructureerde vermogens, kan het wel aangewezen zijn om zowel een persoonlijke voogd aan te duiden als een financiële voogd, doch dit zou volgens de wet enkel mogelijk zijn “indien het belang van de minderjarige zulks vereist wegens uitzonderlijke omstandigheden”. Deze omstandigheden kunnen evenwel ruim worden geïnterpreteerd.
Wanneer de ouders bij leven een voogd hebben aangeduid en ze zich nadien nog bedenken over de door hen gemaakte keuze, dan is dit geen probleem. De aanduiding bij testament of de (gezamenlijke) verklaring kan steeds eenzijdig door de opsteller/verklaarder worden herroepen.
Na een definitieve keuze kunnen de ouders zo goed als zeker zijn dat de door hen gekozen voogd ook effectief als voogd zal optreden (voor zover de voogd de voogdijopdracht heeft aanvaard). Het is de vrederechter die de aanduiding van de voogd homologeert. Hierbij behoudt de vrederechter wel enige appreciatiebevoegdheid, maar deze is enigszins beperkt. De vrederechter mag immers enkel de door de ouders aangewezen voogd weigeren indien er ernstige redenen voorhanden zijn met betrekking tot het belang van het kind (bv. de aangeduide voogd heeft een zware strafrechtelijke veroordeling opgelopen). Ouders kunnen dus gerust zijn, hun minderjarige kinderen zullen na hun overlijden in ieder geval in goede handen terecht komen.