Le contenu de cette page n’est disponible qu’en néerlandais.
Hoe meer schenkers, hoe meer vreugde, zou gezegd kunnen worden. Zo kunnen kinderen tweemaal genieten van de laagste tariefschijven in de (progressieve onroerende) schenkbelasting indien beide ouders een onroerend goed schenken. De Vlaamse Belastingdienst staat echter weigerachtig tegenover de inbreng van een onroerend goed in de huwgemeenschap, onmiddellijk of binnen een korte tijdspanne gevolgd door een schenking van dit onroerend goed. Voor de berekening van de verschuldigde schenkbelasting houdt de Vlaamse Belastingdienst in dat geval geen rekening met de inbreng, waardoor de kinderen slechts eenmaal gebruik kunnen maken van de lagere tariefschijven.
Een schenking van onroerende goederen wordt belast aan progressieve tarieven: hoe meer er wordt geschonken, hoe hoger de tarieven (en dus ook de verschuldigde schenkbelasting).
Om de toepassing van de hoogste tariefschijven te vermijden, zou men de schenking van een onroerend goed kunnen opdelen in verschillende schenkingsakten, zodat er elke keer gebruik kan worden gemaakt van de laagste tariefschijven. Echter zal er steeds drie jaar tussen de verschillende schenkingen moeten zijn gelet op het zogenaamde ‘progressievoorbehoud’. Dit is een bepaling op grond waarvan bij opeenvolgende schenkingen van onroerende goederen tussen dezelfde partijen binnen een tijdspanne van drie jaar, de belastbare grondslag van de oude schenking(en) gevoegd wordt bij deze van de nieuwe schenking. De oude schenkingen worden niet opnieuw belast, maar ze veroorzaken wel een ‘opduweffect’ voor de nieuwe schenking.
De schenkbelasting en het progressievoorbehoud worden toegepast op schenkingen tussen dezelfde partijen. Het is aldus een mogelijkheid om de verschuldigde schenkbelasting te verlagen door het aantal schenkers of begiftigden te verhogen. Er zou aan meer begiftigden kunnen worden geschonken door bijvoorbeeld de kleinkinderen te betrekken. Dit is echter soms niet wenselijk of mogelijk. Het aantal schenkers verhogen kan bijvoorbeeld door een eigen onroerend goed in te brengen in het gemeenschappelijk vermogen. Na de inbreng bevindt het onroerend goed zich in de huwgemeenschap en zijn er aldus twee schenkers.
Die constructie, namelijk de inbreng van een onroerend goed in de huwgemeenschap, onmiddellijk of binnen een korte tijdspanne gevolgd door de schenking, heeft de Vlaamse Belastingdienst (hierna: Vlabel) sinds 2015 op de “zwarte lijst” gezet en ze beschouwt deze constructie als fiscaal misbruik. Vlabel zal geen rekening houden met de inbreng in de huwgemeenschap, en de schenking belasten alsof er maar één ouder-echtgenoot heeft geschonken.
De rechtbank van eerste aanleg te Gent had op 8 juni 2021 een voor de belastingplichtige positief vonnis geveld. Voor een uitgebreide behandeling van de feiten en de procedure in eerste aanleg verwijzen we naar een vorig artikel op onze website.
Het hof van beroep te Gent heeft dit vonnis ondertussen hervormd en oordeelt in haar arrest van 25 oktober 2022 dat de opeenvolging van deze rechtshandelingen toch kwalificeert als fiscaal misbruik én dat de belastingplichtige (in casu) niet slaagt in zijn tegenbewijs (van niet-fiscale motieven).
Hieronder belichten we beknopt de belangrijkste elementen die het hof heeft meegenomen in zijn arrest.
Allereerst is het volgens het hof (volledig terecht) onvoldoende dat die constructie op de ‘zwarte lijst’ staat. Vlabel kan aldus niet principieel terugvallen op deze ‘zwarte lijst’ en zal steeds in de concrete situatie moeten aantonen dat er fiscaal misbruik is.
Wel oordeelt het hof dat Vlabel slaagt in haar bewijslast en dat er een eenheid van opzet bestaat tussen de akten op basis van de volgende elementen:
In tegenstelling tot de rechtbank van eerste aanleg treedt het hof van beroep te Gent de visie van Vlabel bij (voor de volledige uiteenzetting van de visie van Vlabel verwijzen we naar het vorige artikel). Het hof stelt daarbij dat de doelstelling van de progressiviteit van de wetsbepalingen duidelijk blijkt uit de wet zelf en in het bijzonder uit de tabellen met de toepasselijke tariefschijven: “hoe meer wordt geschonken, hoe hoger de tarieven”. Daarnaast stelt het hof dat de doelstelling van de progressieve tarieven ook blijkt uit de specifieke antimisbruikbepaling, die werd ingevoerd om te vermijden dat de belastingplichtige kan ontsnappen door schenkingen te verdelen over meerdere geschriften binnen een termijn van drie jaar (het zogenaamde ‘progressievoorbehoud’). Deze visie is o.i. betwistbaar.
Eén van de argumenten van de belastingplichtigen was dat de algemene antimisbruikbepaling niet kon worden toegepast, aangezien de verschillende rechtshandelingen niet door dezelfde belastingplichtige werd gesteld. Bij de inbreng in de huwgemeenschap zijn de ouders de belastingplichtigen en bij de daaropvolgende schenking zijn de kinderen als begiftigden de belastingplichtigen. Het hof oordeelt echter dat het betreffende wetsartikel niet vereist dat het geheel van de rechtshandelingen dat eenzelfde verrichting tot stand brengt door dezelfde personen wordt gesteld. Het artikel zou enkel vereisen dat ‘de belastingplichtige op enige wijze een geviseerde verrichting tot stand brengt’. Ook deze visie is o.i. betwistbaar.
Wanneer de Vlaamse Belastingdienst slaagt in haar bewijslast voor de toepassing van de antimisbruikbepaling, is het vervolgens aan de belastingplichtigen om aan te tonen dat de betwiste verrichtingen zijn ingegeven door andere motieven dan het ontwijken van belasting. De begiftigden halen de volgende drie motieven aan:
a) hun vader had omwille van zijn ziekte meer hulp nodig bij het beheer van de onroerende goederen en wilde zijn echtgenote mede-eigenaar maken om zo de juridische situatie in overeenstemming te brengen met de feitelijke situatie;
b) hun vader wenste door de inbreng zijn dankbaarheid en erkenning te betuigen aan zijn echtgenote;
c) het is gevoelsmatig een groot verschil dat zij iets hebben gekregen van zowel hun vader, als hun moeder.
Het hof van beroep oordeelt dat de belastingplichtigen falen in hun bewijslast. De motieven zijn volgens het hof niet bewezen, weinig geloofwaardig (mede gelet op de schenking amper negen maanden na de inbreng) en/of zo algemeen van aard dat ze aanwezig zijn bij elke inbrengverrichting en niet specifiek voor deze inbrengverrichting zijn.
Het hof besluit aldus dat Vlabel de aanslag correct berekend heeft en terecht geen rekening heeft gehouden met de inbreng in de huwgemeenschap voor de berekening van de schenkbelasting.
Deze uitspraak van het hof van beroep te Gent zorgt ervoor dat de opening die de rechtspraak van de rechtbank van eerste aanleg te Gent (zie vorig artikel) had gecreëerd, toch genuanceerd moet worden. Hoewel een rechterlijke uitspraak enkel geldt in een specifieke zaak, is het hof van beroep te Gent duidelijk van mening dat de inbreng van een onroerend goed in een (beperkte) huwgemeenschap, binnen een korte tijdspanne gevolgd door een schenking, fiscaal misbruik inhoudt.
Belastingplichtigen die snel willen schenken nadat zij onroerende goederen hebben ingebracht in de huwgemeenschap, moeten er bijgevolg op toezien dat ze duidelijke en bewijsbare niet-fiscale motieven hebben, die tevens een voldoende groot belang hebben. Die motieven moeten overigens specifiek genoeg zijn voor de concrete situatie, zodat het geen algemene motieven betreffen die bij elke rechtshandeling van die aard toepasselijk zouden zijn.
Deze niet-fiscale motieven kunnen bijvoorbeeld opgenomen worden in een preambule aan de huwelijksovereenkomst of de schenkingsakte. Indien Vlabel toch de antimisbruikbepaling toepast en u van mening bent dat er voldoende niet-fiscale motieven voorhanden zijn, zal u dit via een bezwarenprocedure en eventueel voor de rechtbank moeten afdwingen. Indien u toch zekerheid wenst vooraleer u de handeling stelt, kan u op voorhand een voorafgaande beslissing vragen bij Vlabel. Tot slot kan ook steeds naar een alternatieve planningstechniek worden gekeken voor de planning van uw onroerende goederen.
De rechtbank van eerste aanleg te Gent heeft geoordeeld dat de inbreng van onroerend goed in de huwgemeenschap, binnen een korte tijdspanne gevolgd door een schenking, niet kwalificeert als fiscaal misbruik. Is deze planningstechniek, die reeds lang op de ‘zwarte lijst’ van de bel…
Op 28 juli 2015 publiceerde VLABEL een nieuw standpunt over het tegenbewijs dat moet worden geleverd in het kader van de gesplitste aankopen (fictiebepaling van artikel 2.7.1.0.7. VCF). Een oud (federaal) standpunt... Het is geweten dat het tegenbewijs voor een gesplitste aankoop sinds 1…
In een eerder artikel bespraken wij het gewijzigde standpunt van de Vlaamse Belastingdienst (VLABEL) met betrekking tot de gesplitste aankoop, dat werd gepubliceerd op 28 juli 2015. Het was het zoveelste standpunt op korte termijn in deze materie, hetgeen dan ook voor enige commotie zorgde.…
Net zoals België heft het Verenigd Koninkrijk erfbelasting (inheritance tax) op Britse goederen van een niet-rijksinwoner. Anders dan het Belgische recht, waarbij enkel Belgische onroerende goederen het voorwerp uitmaken van Belgische erfbelasting voor niet-rijksinwoners, geldt er in het Verenigd …
VLABEL heeft op 12 oktober jl. standpunt ingenomen met betrekking tot de zogenaamde “verzekeringsgiften”. Het standpunt werd gepubliceerd op 29 oktober jl. en kreeg het volgnummer 15133. De beslissing luidt letterlijk als volgt: “Indien een verzekeringnemer een bestaande polis tijdens zijn leven schen…
Artikel 2.7.5.0.4. VCF (oud art. 17 W.Succ.) voorziet in een verrekening van de erfbelasting die in het buitenland wordt betaald op de vererving van een onroerend goed. Deze verrekening is beperkt tot erfbelasting op onroerende goederen. Erfbelasting die wordt betaald in het buitenland op de…
Wij hebben in een eerder artikel geschreven over het standpunt van de Vlaamse belastingdienst (VLABEL) met betrekking tot de zogenaamde verzekeringsgiften. Dit standpunt werd recent genuanceerd. Waarover gaat het? Stel dat u te maken hebt met een klassieke AAB-polis (vader is verzekeringnemer en…
In een standpunt van 13 juni 2016 (nummer 16053, publicatie 7 juli 2016) heeft de Vlaamse Belastingdienst uitspraak gedaan over de fiscale gevolgen van een zogenaamd langst-leeft-al-heeft-beding of verblijvingsbeding met last. VLABEL aanvaardt dergelijke bedingen, al is er toch een belangrijke…
Wij hebben in een eerder artikel geschreven over het standpunt van de Vlaamse Belastingdienst (VLABEL) met betrekking tot de zogenaamde verzekeringsgiften. VLABEL heeft het standpunt uitgebreid en een belangrijke toevoeging gedaan. Nog even kort ter herinnering waar het juist over gaat. Meer…
In een recent standpunt (SP 16053) heeft VLABEL uitspraak gedaan over de fiscale behandeling van een Nederlandse ouderlijke boedelverdeling. Nederlandse ouderlijke boedelverdeling Het gaat om testamenten die vroeger bijzonder populair waren in Nederland. In het testament duidt de erflater zijn…
In een recente ruling heeft de Vlaamse Belastingdienst (VLABEL) zich uitgesproken over twee technieken die vaak worden gebruikt in de praktijk van successieplanning, met name een burgerlijke maatschap en een schenking onder last tot betaling van een rente. In de ruling wendt VLABEL fiscaal misbruik…
VLABEL en de burgerlijke maatschap Eind november was er heel wat te doen rond een ruling van de Vlaamse Belastingdienst (VLABEL) over een schenking van deelbewijzen van een burgerlijke maatschap onder last tot betaling van een rente. Het was de combinatie van omstandigheden en rechtshandelingen die…
Voorafgaande beslissing nr. 16050 Feiten In deze voorafgaande beslissing wensten de ouders hun levenslang vruchtgebruik te beperken tot een tijdelijk recht van vruchtgebruik dat zou uitdoven op 10 september 2024 of vroeger indien zij voor die datum zouden overlijden. Het levenslang vruchtgebruik…
Beding van aanwas en terugvalling (Standpunt nr. 16092 dd. 14.11.2016 - publ. 03/01/2017) Met betrekking tot de bedingen van aanwas en terugvalling houdt het nieuwe standpunt van VLABEL van 14/11/2016 weinig vernieuwing in. De standpunten in nr. 15050 van 30/03/2015 m.b.t. aanwasbedingen gekoppeld…
Inbreng in een TIGV tussen samenwoners (Standpunt nr. 16100 dd. 14.11.2016 - publ. 03/01/2017) Het Burgerlijk Wetboek laat echtgenoten gehuwd onder een gemeenschapsstelsel of een stelsel van scheiding van goederen met een toegevoegd intern gemeenschappelijk vermogen uitdrukkelijk toe om - roerende…
De inbreng onder ontbindende voorwaarde van overlijden is fiscaal misbruik (Voorafgaande beslissing nr. 16057 dd. 09.01.2017) In een ruling van 9 januari 2017 heeft de Vlaamse Belastingdienst (VLABEL) zich uitgesproken over een techniek van successieplanning via huwelijkscontract. Echtgenoten…
INBRENG VAN EEN GOED IN EEN TIGV DOOR EEN ECHTGENOOT GEVOLGD DOOR SCHENKING VAN BEIDE ECHTGENOTEN (VB nr. 16060 dd. 21.12.2016 - publ. 16/01/2017) Een echtpaar bouwt samen, in 1986, een aantal gebouwen op een grond die toebehoort aan de moeder van mijnheer X, die op haar beurt afziet van het recht…
Sinds 1 januari 2015 is de Vlaamse overheid bevoegd voor de inning van de registratierechten. Recent heeft Vlabel (de Vlaamse Belastingdienst) de strijd tegen overtredingen op de naleving van de voorwaarden voor het verkrijgen van bepaalde gunstregimes m.b.t. onroerend goed opgevoerd. Bescheiden…
Op 13 maart 2017 werd een zoveelste aanvulling op het standpunt van de gesplitste aankoop gepubliceerd. Het gaat om een "tolerantie" die door VLABEL wordt ingevoerd voor gesplitste aankopen tussen 1 september 2013 en 18 juni 2015. Gesplitste aankoop: principe Het standpunt van VLABEL met…
VLABEL en successieplanning Op 29 april 2017 verscheen in De Tijd een bijdrage over successieplanning en de Vlaamse Belastingdienst (VLABEL). Het is algemeen geweten dat VLABEL sinds enige tijd heel wat beslissingen neemt die een impact hebben op successieplanning. En die beslissingen hebben tot…
De Vlaamse belastingdienst (Vlabel) publiceerde in een recent standpunt dat de keuze voor het forfait begrafeniskosten niet verenigbaar is met de aanwezigheid van een begrafenisverzekering. Zoals reeds vermeld in ons artikel van 8 februari 2017 wordt de erfbelasting berekend op het netto actief…
De Vlaamse belastingdienst (Vlabel) publiceerde in een recent standpunt dat er enkel rekening wordt gehouden met het vergeten passief ten belope van een nominaal bedrag dat maximaal gelijk is aan het aanvullend actief, indien er na het verstrijken van de indieningstermijn een aanvullende aangifte…
(Standpunt nr. 17044 dd. 08 januari 2018 - gepubliceerd op 29 januari 2018) Het beding van aanwas is een vaak geadviseerde planningstechniek aan ongehuwde partners die samen een onroerend goed aankopen in onverdeeldheid. Via het beding van aanwas gaat het onverdeelde onroerend goed bij overlijden…
Eerder werd kritiek geuit op de voorwaarde die VLABEL stelt in verband met de noodzakelijke ‘gelijkaardige levensverwachting’ van de partijen bij een beding van aanwas. Deze gelijkaardige levensverwachting werd door VLABEL vereist zowel bij de afsluiting van het beding van aanwas als bij de rea…
Door ongehuwde partners wordt dikwijls beroep gedaan op het beding van aanwas om hun vermogensrechtelijke aanspraken ten aanzien van elkaar te regelen. Maar ook familieleden, vrienden of iedereen anders kunnen een beding van aanwas sluiten. Via het beding van aanwas komt het goed waarop het beding…
De hervorming van het erfrecht brengt heel wat veranderingen met zich mee. Zo worden onder andere enkele nieuwe instrumenten in het leven geroepen. Deze veranderingen doen evenwel vragen rijzen op fiscaal vlak. Op 12 maart 2018 publiceerde VLABEL verschillende standpunten over hoe zij zullen…
Ingevolge een standpunt van de Vlaamse Belastingdienst moest sedert 1 juni 2016 elke schenking van effecten of geldbeleggingen met voorbehoud van vruchtgebruik onderworpen worden aan de (Vlaamse) schenkbelasting. Werd de schenking van deze goederen met voorbehoud van vruchtgebruik niet…
I. BEGUNSTIGING VAN DE LANGSTLEVENDE ECHTGENO(O)T(E) De grootste bezorgdheid van echtgenoten in het kader van hun successieplanning is dikwijls het verzorgd achterlaten van de langstlevende partner. Over het algemeen wenst men om deze reden dan ook in eerste instantie te voorzien in de maximale…
Het beding van aanwas is een vaak geadviseerde planningstechniek aan ongehuwde partners die samen een onroerend goed aankopen in onverdeeldheid. Via het beding van aanwas gaat het onverdeelde onroerend goed bij overlijden van de eerste partner immers vrij van schenk- of erfbelasting (doch mits…
Globale erfovereenkomst VLABEL-standpunt 19006 gaat over de toekenning van schuldvordering in een globale erfovereenkomst. Een globale erfovereenkomst is een overeenkomst waarbij één of beide ouders met al hun kinderen afspraken maken omtrent de behandeling van schenkingen in hun toekomstige n…
INLEIDING De schenking onder last kan niet als schenking worden gekwalificeerd en de verrichting moet als een overdracht onder bezwarende titel worden gezien. Tot dit besluit kwam VLABEL zowel in VB 20061(1) als in VB 20065 (2). Terwijl in de tweede beslissing zelfs niet meer wordt ingegaan op de…
Een private stichting kan een pasklare oplossing zijn voor ouders die willen dat hun zorgbehoevend kind ook na hun overlijden de beste zorgen krijgt, voor ouders die bezorgd zijn dat hun kinderen hun erfenis ondoordacht zullen verbruiken en voor al diegenen die hun vermogen willen afzonderen zodat…
Heeft u uw fiscale woonplaats op het ogenblik van uw overlijden in België, dan zijn uw erfgenamen ertoe gehouden uw volledige vermogen (met inbegrip van de in het buitenland gelegen roerende én onroerende goederen) in de aangifte van nalatenschap aan te geven. België (of het Vlaams Gewest) is im…
Zoals reeds uitgebreid toegelicht in ons vorig artikel, heeft het Grondwettelijk Hof op 3 juni 2021 geoordeeld dat de verschillende behandeling tussen buitenlandse roerende goederen en buitenlandse onroerende goederen in de erfbelasting ongrondwettig is. Belangrijk om hierbij in het achterhoofd te…
Op 18 augustus 2021 (1) heeft de Vlaamse Belastingdienst haar nieuwe standpunt (nr. 21042) (zie ook dit artikel) over de toepassing van de belastingvermindering voor in het buitenland betaalde erfbelasting op buitenlandse roerende goederen aangevuld met een tweede deel (punt B). In dit luik…
Op 21 december 2021 verscheen het standpunt nr. 19064(1) van Vlabel omtrent de toepassing van het begrip “rijksinwonerschap” op diplomatieke agenten. Een Belgisch diplomatiek agent die tijdens een diplomatieke zending in het buitenland overlijdt, kwalificeert als een Belgisch rijksinwoner. Dit hee…
De Rechtbank van Eerste Aanleg te Gent is in haar vonnis dd. 6 januari 2022 zeer duidelijk inzake de berekeningswijze van de verschuldigde schenkbelasting bij een kapitaalvermindering binnen de drie jaar volgend op de schenking onder het gunstregime voor de overdracht van familiale vennootschappen:…
Volgende situatie is u misschien niet onbekend. Een vennoot kocht samen met zijn naamloze vennootschap een onroerend goed aan, zodat er tussen hen een onverdeeldheid werd gecreëerd. Deze aankoop werd onderworpen aan het verkooprecht van destijds 10%. Enkele jaren nadien wenst de vennoot het deel …
Voor begiftigden van aandelen van familiale vennootschappen, waarvan de aandelen minder dan drie jaar voorheen werden overgedragen overeenkomstig het fiscaal gunstregime, hield dit een schending in van de continuïteitsvoorwaarde opgenomen in artikel 2.7.4.2.3, §2, 3° dan wel 2.8.6.0.6., §2, 3° van de V…
De rechtbank van eerste aanleg te Gent heeft geoordeeld dat de inbreng van onroerend goed in de huwgemeenschap, binnen een korte tijdspanne gevolgd door een schenking, niet kwalificeert als fiscaal misbruik. Is deze planningstechniek, die reeds lang op de ‘zwarte lijst’ van de bel…
Bij decreet van 9 december 2022 (1) werden voornamelijk enkel tekstuele en een beperkt aantal inhoudelijke wijzigingen aangebracht aan de Vlaamse Codex Fiscaliteit. Eén van de gewijzigde artikelen betreft artikel 3.3.3.0.3. van de Vlaamse Codex Fiscaliteit, inzake de termijn voor de Vlaamse …
Voorafgaand positief attest en ongewijzigde situatie op moment van schenking: vertrouwensbeginsel verplicht Vlabel om gunstregime familiale vennootschappen toe te passen Voorafgaand positief test-attest Een klassiek tafereel: een ouder wenst, in het kader van zijn vermogensplanning, zijn aandelen…
Indien men de vrijstelling van schenkbelasting volgend op de schenking van een familiale vennootschap onder het Vlaams fiscaal gunstregime voor de overdracht van familiale vennootschappen integraal wil behouden, mag het kapitaal gedurende drie jaar vanaf datum van de schenkingsakte niet dalen. (1) …
Maatschappen en levensverzekeringen zijn niet weg te denken uit de wereld van de familiale vermogensplanning, maar werken deze populaire technieken ook als ze samen worden gebruikt? In de voorafgaande beslissing nr. 23012 wordt aan Vlabel de vraag gesteld of de uitkering van een…
Wat zijn de gevolgen van de storting van eigen gelden op een gemeenschappelijke rekening? Verliezen de gelden hun eigen karakter indien deze terechtkomen op een rekening waarop gemeenschappelijke gelden staan of waarop later gemeenschappelijke gelden worden (bij)gestort? Om dit vraagstuk te kunnen…
Miserietaks: 1% Wanneer een onroerend goed wordt overgenomen door een van de oorspronkelijke mede-eigenaars, wordt dit belast met verdeelrecht. Het standaardtarief in het verdeelrecht bedraagt 2,5 procent. Echter, wanneer de uitonverdeeldheidtreding gebeurt in het kader van een echtscheiding of…
Het gunstregime Activa die beroepsmatig geïnvesteerd zijn in een familiale onderneming, kunnen fiscaal voordelig worden geschonken of vererven. Een familiale onderneming is een een nijverheids-, handels-, ambachts-, of landbouwbedrijf of een vrij beroep, dat door de erflater dan wel schenker of …