Country spotlight: Zwitserland als emigratiebestemming

Mede gelet op de fiscale onzekerheid in eigen land, denken weer heel wat Belgen aan verkassen naar het buitenland. Een bestemming die vaak in overweging genomen wordt, is Zwitserland. Met een vierde plaats in de lijst van werelds meest aangename landen om te wonen, is Zwitserland zeker het overwegen waard. Hierbij geven we graag wat meer informatie.

Immigratie

Vooreerst dient opgemerkt te worden dat Zwitserland geen lidstaat is van de Europese Unie. Desalniettemin beschikt Zwitserland over een versoepeld migratiebeleid ten aanzien van onderdanen van de 28 EFTA-lidstaten, waaronder België. Deze regeling houdt in dat elke Belg die naar Zwitserland wenst te verhuizen in het bezit gesteld moet worden van een geldige verblijfsvergunning en dus aan enkele specifieke voorwaarden moet voldoen om deze vergunning te verkrijgen.

Het is belangrijk te weten dat Belgen die in Zwitserland zullen werken op basis van een arbeidsovereenkomst, hiertoe de corresponderende verblijfsvergunning moeten aanvragen alvorens de activiteiten aan te vatten. Zodra men een arbeidsovereenkomst kan voorleggen die voldoende inkomsten garandeert, zal de vergunning afgeleverd worden.

Zwitserland voorziet echter ook in een aantal immigratie routes voor Belgen die er zich willen vestigen los van een tewerkstelling.

Een eerste optie is er voor vermogende buitenlandse onderdanen die geen economische activiteiten wensen uit te oefenen én die over voldoende bestaansmiddelen beschikken om zichzelf en hun gezin te onderhouden. Aan deze categorie wordt ook gevraagd om een Zwitserse ziekteverzekering te nemen opdat men gedekt is voor alle risico’s die zich op het Zwitserse grondgebied (kunnen) voordoen.

Daarnaast voorziet de wetgeving eveneens in de mogelijkheid voor buitenlandse ondernemers om zich als zelfstandige in Zwitserland te vestigen. Teneinde de nodige verblijfsvergunning te bekomen, is vereist dat men kan aantonen dat de onderneming voldoende inkomsten zal genereren die de zelfstandig ondernemer in staat zal stellen om zichzelf en zijn gezin te onderhouden.

Belasting

Zwitserland heeft op het eerste zicht een zeer normaal belastingregime. Zwitserse inwoners worden belast op hun wereldwijd inkomen, aan progressieve tarieven. Deze variëren weliswaar per kanton. Zo heeft Zug als meest voordelig kanton een toptarief van ongeveer 22,5%, terwijl de tarieven in Genève kunnen oplopen boven 45%. Bepaalde kantons kennen bovendien een vermogensbelasting, tot bijvoorbeeld 0,86% in Genève. De exacte tarieven hangen af van in welke gemeente u zich vestigt, en uw geloofsovertuiging.

Waarom kiezen zoveel HNWI’s dan toch voor Zwitserland als woonplaats? Ten eerste kent Zwitserland, net als België, een vrijstelling voor meerwaarden op aandelen onder bepaalde voorwaarden. Ook dividenden uit participaties (>10%) worden voor 50% vrijgesteld. Maar de belangrijkste troef is de ‘Pauschal’-regeling (Imposition d'après la dépense / Besteuerung nach dem Aufwand; artikel 16 van de Loi sur les impôts).

De Pauschal is een afwijkend regime voor nieuwe Zwitserse inwoners waarbij de progressieve tarieven niet worden toegepast op de werkelijke wereldwijde inkomsten, maar op een forfaitaire basis. Onder dit regime wordt u belast op basis van uw wereldwijde uitgaven en uw Zwitserse inkomsten. Uw overige wereldwijde inkomsten worden volledig vrijgesteld. Ook de vermogensbelasting wordt beperkt tot uw Zwitsers onroerend goed.

Aan het regime zijn wel enkele voorwaarden verboven. Zo mag u niet de Zwitserse nationaliteit hebben, en mag u de voorbije 10 jaar geen Zwitsers fiscaal inwoner zijn geweest. U mag ook geen winstgevende activiteit in Zwitserland gaan uitoefenen. De belastbare basis bedraagt minimaal 400.000 CHF, of 7x de huurwaarde van het Zwitsers onroerend goed waar u woont als eigenaar (valeur locative) of 3x uw hotelkosten...

Fiscaal inwonerschap

Let wel op. Het is niet omdat een persoon beschikt over een Zwitserse verblijfstitel dat deze ook automatisch beschouwd zal worden als een Zwitsers rijksinwoner vanuit fiscaal perspectief. Een Belg kan belastingtechnisch beschouwd worden als een inwoner van Zwitserland als deze de intentie heeft er zich ‘permanent’ te vestigen. Hiertoe wordt nagegaan of het centrum van de persoonlijke en professionele belangen in Zwitserland gelegen is. Daarnaast wordt iedere persoon die in Zwitserland aanwezig is gedurende een periode van dertig dagen voor het uitoefenen van beroepsactiviteiten of gedurende 90 dagen voor andere aangelegenheden beschouwd als een rijksinwoner. Deze bepalingen zijn van toepassing op elke periode van 30/90 dagen en worden niet beperkt tot een kalenderjaar.

Voor vermogende Belgen moet er bovendien rekening mee worden gehouden dat het dubbelbelastingverdrag tussen België en Zwitserland niet kan worden ingeroepen indien u gebruik wil maken van de Pauschal. Dit heeft tot gevolg dat de Belgische fiscus u toch nog als Belgische inwoner kan belasten indien u uw banden met België niet voldoende doorknipt, of hogere bronheffingen kan inhouden op inkomsten uit België. Indien u bijvoorbeeld aandelen zou hebben van een Belgische vennootschap, kan België daar 30% bronheffing op inhouden. Onder het verdrag is dat slechts 15%.

Er kunnen bepaalde planningen worden uitgewerkt die vermijden dat een deel van uw voordeel onder de Pauschal alsnog naar de Belgische fiscus gaat. Maar vaak moeten bepaalde stappen wel al worden gezet voor de emigratie. Dus goed plannen vooraleer je verhuist!

Erfrecht en successierechten

Als men in Zwitserland woont, dan is in principe het Zwitserse erfrecht van toepassing op de nalatenschap. Men kan echter wel kiezen voor het recht van de nationaliteit.

Op grond van het Zwitsers wettelijk erfrecht heeft de langstlevende recht op ½ van de nalatenschap. De andere helft wordt verdeeld onder de kinderen. Net zoals België heeft ook een Zwitserse erfrecht een voorbehouden erfdeel. Onder Zwitsers recht heeft de langstlevende echtgenoot recht op minstens ¼ van de nalatenschap en de kinderen op ⅜. Over de resterende ⅜ kan men vrij beschikken.

De meeste Zwitserse kantons voorzien in een vrijstelling van schenk- en erfbelasting tussen echtgenoten en naar kinderen. Appenzell Innerrhoden, Neuchâtel en Vaud geven geen volledige vrijstelling in de schenk- en erfbelasting. Lucerne staat geen vrijstelling toe in de erfbelasting, maar wel in de schenkbelasting.